سید محمد جواد میرخباز
.۱۲ آبان ۱۴۰۴
هر مذاکرهای، صرفنظر از موضوع آن، در نقطهای ساده آغاز میشود:
یک نفر میخواهد چیزی را تغییر دهد، حل کند یا بهدست آورد.
از این لحظه به بعد، توانایی شما در مدیریت گفتگو، تعیینکننده مسیر نتیجه است.
اما مذاکره فقط بر سر عدد و قرارداد نیست. لحن، واژگان، انتخاب جملات، و مهمتر از همه، شیوهای که خواستهتان را بیان میکنید، نقش کلیدی در موفقیت یا شکست مذاکره دارد.
خیلی از افراد، وقتی در موقعیت مذاکره قرار میگیرند، یکی از این دو مسیر اشتباه را انتخاب میکنند:
· یا خیلی منفعلانه برخورد میکنند، دائم عقبنشینی میکنند، "باشه" میگویند، و در نهایت آنچه میخواهند را از دست میدهند.
· یا بیش از حد صریح و تند رفتار میکنند، با لحن خشک یا تحکمی صحبت میکنند و ناخواسته حس تهدید یا بیاحترامی منتقل میکنند و در نتیجه، طرف مقابل یا جبهه میگیرد یا عقب میکشد.
اما یک مسیر سوم هم وجود دارد و آن مسیر حرفهایهاست:
🔹 قاطعیت مودبانه
در این سبک، شما بدون تردید خواستهتان را بیان میکنید، بدون ترس مخالفت میکنید، بدون لکنت محدودیت تعیین میکنید و در عین حال، احترام طرف مقابل را نگه میدارید. این مهارت، بهویژه در مذاکرات بینفرهنگی و تجاری به زبان انگلیسی، اهمیت بسیار بیشتری پیدا میکند. چرا که در چنین مکالماتی، لحن اشتباه میتواند تمام تلاشها را بیاثر کند حتی اگر پیشنهاد شما عالی باشد.
در این مقاله بررسی میکنیم که:
· قاطعیت محترمانه دقیقاً به چه معناست؟
· چه تفاوتی با تهاجم یا انفعال دارد؟
· در زبان انگلیسی چه ساختارهایی وجود دارد که بتوان قاطع بود، اما مودب ماند؟
· و چطور میتوان با لحن دیپلماتیک و شفاف، مذاکرهای حرفهای و موفق رقم زد — بدون رودربایستی، بدون خجالت، و بدون بیاحترامی.
اگر میخواهید در جلسات، ایمیلها، تماسهای کاری یا حتی پیامهای ساده واتساپ، یک مذاکرهگر مؤثر و قابلاحترام باشید، این مقاله دقیقاً برای شما نوشته شده است.
در هر گفتوگوی جدی، از جلسه کاری گرفته تا یک مذاکره رسمی یا حتی اختلافنظر ساده، داشتن موضع روشن و شفاف یک ضرورت است. اما بسیاری از افراد یا از ابراز خواسته خود طفره میروند یا آن را با لحنی تند، خشک یا تحکمی بیان میکنند که میتواند رابطه را خدشهدار کند.
قاطع بودن در ارتباطات حرفهای یعنی:
اما همه اینها کافی نیست. چیزی که قاطعیت را حرفهای و انسانی میکند، «ادب» است. و اینجاست که مفهوم مهمتری شکل میگیرد:
قاطعیت مودبانه یا assertive communication یعنی اینکه شما در عین حفظ احترام، صداقت و لحن حرفهای، بتوانید حرفتان را بزنید، مخالفتتان را بیان کنید، یا حتی «نه» بگویید بدون آنکه طرف مقابل احساس تحقیر، تهدید یا خصومت کند.
در این سبک از گفتگو:
قاطعیت مودبانه نه به معنای سازش بیحد است، نه به معنای تحکم و قدرتنمایی. بلکه نوعی تعادل بین صراحت و احترام است تعادلی که در فضای بینفرهنگی، بهویژه در زبان انگلیسی تجاری و بینالمللی، بسیار ارزشمند است.
در ادامه، چند نمونه از جملاتی که لحن تند یا صریح بیشازحد دارند را آوردهایم و برای هرکدام، یک جایگزین مؤدبانه و حرفهای پیشنهاد دادهایم به همراه ترجمه فارسی و توضیح کاربرد.
❌ جمله: "You’re wrong."
✅ جایگزین: "I see your point, but I have a different perspective."
ترجمه: «نقطهنظرتون رو درک میکنم، اما دیدگاه متفاوتی دارم.»
🔹 توضیح: این جمله به جای سرکوب نظر طرف مقابل، ابتدا تأیید میکند که دیدگاه او شنیده شده و سپس نظر مخالف را بهنرمی مطرح میکند.
❌ جمله: "I can’t accept this."
✅ جایگزین: "I’m afraid that doesn’t work for us at this stage."
ترجمه: «متأسفم، اما این شرایط فعلاً برای ما قابلپذیرش نیست.»
🔹 توضیح: استفاده از عباراتی مثل I’m afraid یا at this stage باعث میشود لحن رسمیتر و کمتر تقابلی باشد، در حالی که رد پیشنهاد همچنان بهوضوح بیان شده است.
❌ جمله: "That’s not my problem."
✅ جایگزین: "I understand the issue, but it’s outside of my responsibility."
ترجمه: «مسئله رو درک میکنم، اما از حیطه مسئولیت من خارجه.»
🔹 توضیح: این جمله همدلی را نشان میدهد اما مرز مسئولیت شما را حفظ میکند — بدون اینکه حالت بیتفاوت یا بیادبانه بهخود بگیرد.
❌ جمله: "You need to change this now."
✅ جایگزین: "Would it be possible to make some changes here?"
ترجمه: «آیا ممکنه در این بخش اصلاحاتی انجام بدیم؟»
🔹 توضیح: لحن پیشنهادی این جمله، ضمن اشاره به نیاز به تغییر، اختیار و احترام را به طرف مقابل میدهد و از حالت دستوری خارج میشود.
❌ جمله: "I won’t do that."
✅ جایگزین: "I’d prefer not to proceed with that option."
ترجمه: «ترجیح میدم با اون گزینه پیش نریم.»
🔹 توضیح: این جمله به جای رد قاطع و خشک، از اصطلاح I’d prefer not to استفاده میکند که هم تصمیم را منتقل میکند و هم لحن نرمتری دارد.
📌 نتیجهگیری:
قاطعانه صحبت کردن، به معنای حذف مؤدببودن نیست. با جایگزینی عبارات تند با ساختارهای دیپلماتیک و حرفهای، میتوانید هم خواستهتان را واضح بیان کنید، و هم رابطه کاری یا مذاکره را با احترام حفظ کنید.
در فرهنگهای انگلیسیزبان بهویژه در محیطهای تجاری، بینالمللی و حرفهای برقراری تعادل بین ادب و شفافیت یک اصل ارتباطی اساسی محسوب میشود. شما باید بتوانید نظر خود را بدون ابهام بیان کنید، اما همزمان مراقب لحن و احترام به طرف مقابل باشید. این چیزی است که در زبان انگلیسی از آن با اصطلاح “assertive yet polite” یا “professionally diplomatic” یاد میشود.
اگر خیلی مستقیم، خشک و بدون پوشش حرف بزنید، حتی اگر منظورتان بد نباشد، ممکن است بیادب، سرد یا تحقیرآمیز بهنظر برسید. از طرف دیگر، اگر زیادی نرم و تعارفی صحبت کنید، ممکن است مخاطب شما را نامطمئن، بیتجربه یا فاقد قدرت تصمیمگیری تصور کند. اینجاست که توانایی استفاده از ساختارهای زبانی حرفهای و مودبانه، اما قاطع، به یکی از مهمترین مهارتهای زبانی در دنیای واقعی تبدیل میشود مخصوصاً در مذاکره، قرارداد، فروش، مصاحبه شغلی یا مکاتبه تجاری.
در ادامه چند نمونه از موقعیتهای رایج، همراه با شکل نادرست و شکل مناسب آنها را بررسی میکنیم:
❌ جمله: "No, I don’t agree."
✅ جمله پیشنهادی: "I understand your offer, but I’d prefer to go in a different direction."
🔹 ترجمه: «پیشنهادتون رو متوجه شدم، اما ترجیح میدم مسیر متفاوتی رو دنبال کنیم.»
🔸 تحلیل: جمله اول بیشازحد قطعی و بسته است. اما نسخه دوم ضمن ابراز مخالفت، احترام و دیپلماسی را حفظ میکند.
❌ جمله: "That’s wrong."
✅ جمله پیشنهادی: "There might be another way to look at this."
🔹 ترجمه: «ممکنه راه دیگهای برای نگاه به این موضوع وجود داشته باشه.»
🔸 تحلیل: جمله دوم راه گفتگو را باز نگه میدارد، نظر متفاوت را مطرح میکند، اما قضاوت یا سرزنش ندارد.
❌ جمله: "This is not acceptable."
✅ جمله پیشنهادی: "I’m afraid these terms don’t quite work for us."
🔹 ترجمه: «متأسفم، ولی این شرایط چندان برای ما مناسب نیست.»
🔸 تحلیل: استفاده از I’m afraid باعث کاهش تنش میشود و جمله را حرفهایتر میکند.
❌ جمله: "You have to fix this."
✅ جمله پیشنهادی: "Would you mind reviewing this part again?"
🔹 ترجمه: «ممکنه لطفاً دوباره این بخش رو بررسی کنید؟»
🔸 تحلیل: به جای دستور مستقیم، یک درخواست محترمانه مطرح شده، که احتمال همکاری را بیشتر میکند.
📌 نکته فرهنگی مهم:
در فرهنگ انگلیسیزبان، لحن مهمتر از محتوای جمله است. شما ممکن است حرف کاملاً درستی بزنید، اما اگر با لحنی تند، خشک یا آمرانه بیانش کنید، نتیجه معکوس بگیرید حتی اگر حق با شما باشد. در مقابل، گویندهای که نظرش با شما متفاوت است اما آن را با ساختار مؤدبانه مطرح میکند، اغلب شنیده میشود و حتی بیشتر مورد احترام قرار میگیرد.
🎯 جمعبندی این بخش:
مهارت در «بیان محترمانه اما قاطعانه»، نهتنها یک تکنیک زبانی، بلکه نشانهی بلوغ حرفهای در زبان انگلیسی است. اگر میخواهید در مکاتبات، جلسات، مصاحبهها یا مذاکرههای بینالمللی موفق باشید، باید بتوانید با اطمینان حرفتان را بزنید، بدون آنکه ارتباط را از بین ببرید.
اگرچه داشتن موضع روشن در مذاکره ضروری است، نحوه بیان آن همانقدر اهمیت دارد. در بسیاری از گفتوگوهای کاری یا تجاری به زبان انگلیسی، شما باید بتوانید مخالفت کنید، شرایط خود را اعلام کنید، زمان بخواهید یا حتی پیشنهاد طرف مقابل را رد کنید اما به شکلی که هم قاطع باشید و هم حرفهای و مؤدب باقی بمانید. این کار با استفاده از ساختارهای زبانی هوشمندانه و رایج در زبان انگلیسی ممکن است.
در ادامه، چند دسته از کاربردیترین جملهسازیها را معرفی میکنیم که به شما در چنین موقعیتهایی کمک میکنند. تمام جملات، همزمان با ترجمه و توضیح ارائه شدهاند تا بهراحتی بتوانید آنها را در مکالمات خود بهکار ببرید.
اگر با موضوعی موافق نیستید، نیازی نیست مستقیم بگویید "I don’t agree". در عوض، میتوانید از ساختارهای زیر استفاده کنید:
· I’m afraid I can’t agree with that.
(متأسفم، اما نمیتونم با این موضوع موافقت کنم.)
🔹 I’m afraid در اینجا لحن جمله را نرمتر و مؤدبانهتر میکند.
· With all due respect, I see it differently.
(با نهایت احترام، دیدگاه متفاوتی دارم.)
🔹 این عبارت مخصوص زمانیست که میخواهید نظر مخالف را محترمانه بیان کنید.
· That may work in some cases, but I have concerns.
(ممکنه این روش در بعضی موارد جواب بده، اما من نگرانیهایی دارم.)
🔹 ترکیبی از احترام و بیان موضع.
اگر میخواهید شرایط خاصی را بیان کنید یا محدودیتهایی دارید، از این ساختارها استفاده کنید:
· We’d be more comfortable with a 30-day payment term.
(ما با شرایط پرداخت ۳۰ روزه راحتتریم.)
🔹 جملهای مودبانه اما حاوی خواسته روشن.
· At this stage, we’re only considering options under $5,000.
(در حال حاضر فقط گزینههایی زیر ۵۰۰۰ دلار رو بررسی میکنیم.)
🔹 استفاده از At this stage جمله را حرفهایتر میکند.
· I’ll need more details before making a decision.
(قبل از گرفتن تصمیم، به اطلاعات بیشتری نیاز دارم.)
🔹 جملهای مناسب برای درخواست زمان و اطلاعات بدون رد فوری.
گاهی ممکن است طرف مقابل برای پاسخ فوری یا تصمیم سریع فشار بیاورد. در این مواقع، حفظ کنترل مذاکره ضروریست:
· I appreciate the urgency, but we need time to review.
(فشار زمانی رو درک میکنم، اما برای بررسی به زمان نیاز داریم.)
🔹 جملهای که فشار را کاهش میدهد بدون اینکه همکاری را متوقف کند.
· Let me get back to you after internal discussion.
(اجازه بده بعد از مشورت داخلی باهاتون تماس بگیرم.)
🔹 راهی برای گرفتن زمان بدون ایجاد تنش.
اگر لازم است پیشنهادی را رد کنید، این ساختارها به شما کمک میکنند این کار را مؤدبانه اما محکم انجام دهید:
· Thanks for the offer, but we’ll have to decline this time.
(ممنون بابت پیشنهاد، اما این بار مجبوریم ردش کنیم.)
🔹 مودبانه، ولی با قطعیت.
· We value the opportunity, but the terms don’t align with our goals.
(ما این فرصت رو ارزشمند میدونیم، اما شرایطش با اهداف ما همخوانی نداره.)
🔹 ترکیبی از قدردانی و توضیح حرفهای برای رد پیشنهاد.
استفاده از ساختارهای بالا، نشاندهندهی مهارت ارتباطی بالا، هوش فرهنگی و اعتمادبهنفس حرفهای شماست. اگر میخواهید در مذاکرهها، مکاتبات تجاری، یا جلسات بینالمللی جدی گرفته شوید، باید یاد بگیرید چطور بدون رودربایستی، اما با احترام، خواستهتان را مطرح کنید.
یکی از عناصر کلیدی در مذاکره مؤدبانه اما قاطع، انتخاب دقیق واژگان و ساختارهای زبانی است. در زبان انگلیسی، استفاده از اصطلاحات دیپلماتیک و واژههای "نرمکننده" (hedging expressions) نهتنها نشانهی ادب است، بلکه شما را فردی حرفهای، باتجربه و قابل اعتماد معرفی میکند. در ادامه، چند واژه و عبارت بسیار پرکاربرد در چنین مکالماتی را همراه با مثال و معنی بررسی میکنیم:
📌 نکته حرفهای:
در مذاکرههای حرفهای به زبان انگلیسی، استفاده از hedging expressions یعنی عباراتی که شدت یا قطعیت جمله را کاهش میدهند — یک تکنیک رایج و محترمانه است. این عبارات به شما کمک میکنند نظر خود را بیان کنید بدون آنکه قطعی، تهاجمی یا تحکمی بهنظر برسید. برخی از رایجترین این عبارات عبارتاند از:
🎯 جمعبندی این بخش:
در مذاکره، لحن شما همانقدر مهم است که محتوای حرفتان. استفاده از واژگان و عبارات دیپلماتیک، نهتنها ارتباط را سازندهتر میکند، بلکه شما را مذاکرهگری حرفهای و باتجربه نشان میدهد. پیشنهاد میکنم برای تمرین بیشتر این سبک، مکالمات تجاری واقعی (مثلاً جلسات شرکتها یا ایمیلهای فروش حرفهای) را تحلیل و بازنویسی کنید تا این عبارات ملکه ذهنتان شوند.
دانستن واژگان و ساختارهای محترمانه، تا زمانی که در عمل استفاده نشوند، به مهارت واقعی تبدیل نمیشوند. برای آنکه بتوانید در شرایط واقعی بهصورت قاطع و مودب صحبت کنید، باید این سبک از زبان را تمرین هدفمند کرده و آن را در موقعیتهای مختلف بهکار ببرید. این تمرینها نهتنها واژگان را در ذهن شما تثبیت میکنند، بلکه باعث میشوند در موقعیتهای واقعی احساس تسلط و اعتمادبهنفس بیشتری داشته باشید.
در ادامه چند روش مؤثر برای تمرین این مهارتها آورده شده است:
حتی اگر پارتنر تمرینی ندارید، میتوانید دو نقش «مشتری» و «ارائهدهنده» را خودتان بازی کنید. سناریوهایی مثل رد یک پیشنهاد، درخواست زمان بیشتر، یا مذاکره بر سر قیمت را بازیسازی کنید و پاسخها را با لحن دیپلماتیک بیان کنید.
برای مثال یک ایمیل بنویسید که در آن میخواهید با احترام قیمت را کاهش دهید یا با مهلت پرداخت پیشنهادی مخالفت کنید. سپس سعی کنید لحن آن را قاطعتر یا مؤدبتر کنید. این تمرین، قدرت تحلیل زبانی شما را بالا میبرد.
برنامههایی که گفتوگوهای کاری، جلسات تجاری یا مکالمات رسمی را شبیهسازی میکنند، منبعی عالی برای یادگیری زبان دیپلماتیک هستند. گوش دادن فعال به لحن، انتخاب واژگان، و ساختار جملات به شما کمک میکند سبک بومی و حرفهای را یاد بگیرید.
یکی از قدرتمندترین روشهای تقویت مهارت گفتاری، تکنیک Shadowing است؛ یعنی همزمان با پخش یک فایل صوتی (مثلاً جلسه مذاکره)، جملات گوینده را با همان لحن و ریتم تکرار کنید. این کار باعث میشود نهفقط کلمات، بلکه سبک گفتار و لحن مؤدبانه در شما نهادینه شود.
این نوع دورهها بهجای آموزش صرفِ لغات، زبان را در بستر سناریوهای واقعی آموزش میدهند. مثلاً یاد میگیرید چطور در یک جلسه واقعی مذاکره قاطعانه اما مؤدب صحبت کنید، یا چطور در ایمیل تجاری بدون تنش نظر مخالفتان را بیان کنید.
🔗 پیشنهاد آموزشی:
دوره زبان انگلیسی از مذاکره تا پرداخت – لینگولینک
طراحیشده برای فعالان حوزه فروش، صادرات، واردات، و مدیریت.
✅ نکته پایانی:
در مذاکره، تمرین مثل عضلهسازی است. هر چقدر بیشتر در موقعیتهای شبیهسازیشده تمرین کنید، در شرایط واقعی آرامتر، مسلطتر و حرفهایتر عمل خواهید کرد. پس صرفاً به دانستن اکتفا نکنید تمرین، تمرین، تمرین!
اگر میخواهید مهارت مذاکره خود را در زبان انگلیسی تقویت کنید، منابع زیر از لینگولینک به شما پیشنهاد میشود:
🔗 دوره آنلاین انگلیسی مکاتبات تجاری – ویژه مذاکرات، قرارداد و مکاتبات حرفهای
🔗 دوره مکالمه روزمره گام دوم – تمرکز بر ساختارهای مکالمه حرفهای
در دنیای امروز، بهویژه در فضای تجارت بینالملل، توانایی ارتباط مؤثر یکی از مهمترین سرمایههای حرفهای شماست. اینکه بتوانید در موقعیتهای جدی مثل مذاکره بر سر قیمت، شرایط قرارداد، زمانبندی پروژه یا حتی اختلافنظرهای کاری، موضع خود را با احترام، اما قاطعانه بیان کنید، مهارتی استراتژیک و کلیدی است.
در این مقاله آموختیم که «قاطعیت مؤدبانه» یا همان assertive communication به معنای برقراری تعادل بین صراحت و ادب است؛ نه منفعل بودن، نه پرخاشگری. این سبک ارتباطی باعث میشود:
با بررسی ساختارهای زبانی مناسب، واژگان کلیدی، و تکنیکهای تمرین در دنیای واقعی، یاد گرفتیم چطور بهجای عبارات تند یا سرد، از جملات دیپلماتیک، شفاف و حرفهای استفاده کنیم. مثلاً گفتن:
“I understand your position, but I’d prefer another approach.”
همانقدر محترمانه است که قاطعانه — و دقیقاً همین نوع جملهها هستند که در محیطهای انگلیسیزبان، نشانه بلوغ ارتباطی شما بهحساب میآیند.
همچنین دانستیم که برای رسیدن به این مهارت، صرفاً دانستن لغت کافی نیست؛ بلکه باید با تمرین در موقعیتهای واقعی یا شبیهسازیشده، لحن و سبک گفتار را در خود نهادینه کنیم.
📌 اگر قصد دارید این مهارت را بهصورت ساختاریافته و با تمرینهای واقعی یاد بگیرید، پیشنهاد ما به شما:
🔗 دوره زبان انگلیسی برای مکاتبات تجاری – لینگولینک
دورهای کاربردی برای تقویت مکالمههای حرفهای، مذاکره، نوشتار رسمی، و مدیریت ارتباطات در محیطهای بینالمللی.
❗یادتان باشد:
در دنیای تجارت، کسانی موفقترند که بتوانند در عین حفظ احترام، از موقعیت خود با اطمینان دفاع کنند.
اگر این مقاله برای شما مفید بود، آن را با همکاران یا دوستانتان به اشتراک بگذارید. همچنین خوشحال میشویم تجربههای شخصیتان از مذاکرههای موفق یا چالشی را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
از این نویسنده
چطور محترمانه اما قاطعانه مذاکره کنیم؟ | مهارتهای حرفهای زبان انگلیسی
سید محمد جواد میرخباز
۱۲ آبان ۱۴۰۴
